|
Qeyri-neft sektorunun inkşafı və Dövlət İnvestisiya Şirkətinin batırdığı sərmayələr... - I yazı
Azərbaycanla Ermənistan razılaşdı: Qazaxın 4 kəndi qaytarılır
“Express Bank” iflas ərəfəsində - Şirkətlər bankdan 25 milyondan çox depoziti geri çəkiblər
Rusiya sülhməramlı kontingentinin Azərbaycandan çıxması prosesi başlayıb - VİDEO
Deputat Ülvi Quliyev Nəsimi rayonunda torpaq zəbt edib? - FOTOLAR
Digərlərinin ağlı ilə hərəkət edən Ermənistan - VİDEO
“Ermənistan müharibəyə təhrik edilir“ - DTX rəisi kəşfiyyat məlumatlarını açıqladı
Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi terror hücumlarından necə xəbər tuta bilir? – ŞƏRH
Ərdoğan Qərbi belə mat etdi – Türk əsri başlayıb
Fəxri Kazımov nüfuzlu şəxsləri Taleh Kazımovla Elnur Əliyevə minnətçi salır - Vəzifədə qalmaq üçün
Bəxtiyar Əsgərov məsələsi Fuad Nəcəflini çətin duruma salıb - Naxçıvana ardı-arası kəsilməyən zənglər...
Samir Şərifov Bakıda biznes mərkəzi tikdirir? - FOTOLAR
Pekin dünya üçün “Çin şoku” hazırlayır – Bazarları ucuz məhsulları ilə dolduracaq
Eldar Əzizovun “tender camaşırxanası“: Mirzəyevlə Mehralıyevin “it yemi satınalması“
Sivilizasiyanın toxunmadığı yer: Oranı görmədən qayıtmayın
Tarix 10.04.24, 22:43 |
|
İordaniyanın landşaftı Yer kürəsinin digər yerlərindən çox fərqlidir: ərazisinin təxminən 90%-i yarımsəhra və səhralardır. Ən məşhur səhrası isə Vadi Rumdur. Bu səhranı “sivilizasiyanın, zamanın toxunmadığı yer” adlandırırlar. “İordaniyanın cənubundakı Vadi Rum səhrası (Wadi Rum) Yer kürəsini tərk etmədən özünüzü başqa planetdə tapmaq üçün bir fürsətdir. Zamandan kənarda və zahirən məkandan kənarda bir yer…”, - deyə qədim səyyahlar Vadi Rumu belə təsvir ediblər.
İordaniyanın ən böyük vadisi qumdaşı və qranitdən yaranıb. Bura təkcə ölkənin deyil, dünyanın unikal təbii görməli yerlərindən biridir.
Səhraya “Ay Vadisi” də deyirlər. Astronavt James İrvin Vadi Rumu gördükdən sonra deyib: “Bu yer Ayda olduğum vaxtda gördüklərimə Yer kürəsində ən yaxın yerdir”. Astronavtın bu sözlərindən sonra “Ay Vadisi” adı bütün dünyada populyarlaşıb.
“Vadi Rumu görmədən qayıtma”
Vadi Rum Qırmızı dəniz sahilindəki tarixi Aqaba şəhərindən 60 kilometr məsafədə yerləşir. Turizm şirkətləri Vadiyə özəl və qrup turları təşkil edirlər. Vadi Ruma giriş üçün 7 dinar (16 AZN) ödəmək lazımdır. “Jordan Pass” alan turistlər Vadiyə pulsuz daxil ola bilirlər. Amma öncə, Vadii Rumn turist bürosunda bileti təsdiqlətdirmək lazmdır. Turistlər arasında “İordaniyaya getdinsə Vadi Rumu görmədən qayıtma” fikirləri geniş yayılıb. Özəl tura qoşulmaq üçün adambaşına 65 ABŞ dolları (110 AZN) ödəyib qeyri-adiliyi gözlərimizlə görmək üçün çöl safarisi turuna qoşulduq.
Vadi çöl safarisi üçün ən sevimli turist marşrutu hesab olunur. Səhrada Jeep traslarından başqa heç bir yol yoxdur. Dəvələr başqa bir məşhur nəqliyyat vasitəsidir, səhradan piyada getmək mümkün deyil.
Turistlər həmçinin Vadi Rumun yaxınlığında Əl Hicaz qatarına minib vadini gəzə bilirlər. Hicaz dəmir yolu 1900-1908-ci illər arasında Osmanlılar tərəfindən müsəlmanların müqəddəs yerlərə səfərlərinin təşkili məqsədi ilə tikilib.
Vadi Ruma daxil olan kimi qarşımızda inanılmaz dərəcədə gözəl bir mənzərə açılır: Vadi Rum inanılmaz gözəlliyi və unikallığı ilə şifahi təsvirə meydan oxuyur. Burada hər şey valehedicidir: rənglərlə oynayan qayalar, bir-birinə qarışmayan çoxrəngli qumlar, sonsuz səma və sükut... Zamanla təbii qüvvələrin - küləklərin, günəşin və yağışın təsiri ilə bu səhrada füsunkar bir mənzərə formalaşıb: ən qəribə formalı qayalar, təbii tağlar, quyular və kanyonlar yaranıb. Ara-sıra səhranın qumlarının rəngi dəyişir – qırmızıdan sarıya çevrilir.
Jeep safari turunda bizi müşayiət edən Abdulla adlı bələdçimiz vadinin iqlim xüsusiyyətləri haqqında danışır: “Gün ərzində küləklər üzündən temperatur kəskin dəyişir. Gündüz və axşam temperaturu arasında böyük fərq var. Məsələn, iyul ayında İordaniyanın attraksionlarına baş çəksəniz, o zaman gündüz 32 dərəcəyə, axşam və gecə isə 13 dərəcəyə hazır olun”.
Vadi Rum qayalarının bəzilərində rəsmlər diqqət çəkir. Səhradakı petroqliflər, yazılar və arxeoloji tapıntılar 12 min illik insan həyatının və ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqənin sübutudur. Burada 25 min mağara rəsmi 20 min yazı ilə birləşib. Hər qaya qeyri-adi dizaynı olan bir memarlıq əsəridir.
YUNESKO-nun Rum Vadisini Dünya İrs Siyahısına daxil etməsinin səbəbi də məhz bu tarixiliyi və əsrarəngizliyi qorumaq arzusudur.
Bədəvilərin həyat tərzi
Bütün bunlarla yanaşı, Vadi Rum heç də təbiətin sivilizasiyadan uzaq cansız guşəsi deyil. Ta Nəbati krallığı dövründən bədəvilər - köçəri ərəblər səhrada məskunlaşıblar. Onlar öz adət-ənənələrini qoruyaraq çadırlarda yaşayır, dəvə, qoyun-quzu saxlayırlar. Bəzi çadırların yanında yolsuzluq avtomobillərini də görmək olur. Səhrada mağaralarda yaşayanlar da var.
Tur zamanı bədəvi çadırlarının birində isti çaya qonaq oluruq. “Ucsuz-bucaqsız səhranın ortasında, çadırda küləyin yaratdığı tozanaqlar, insanlardan uzaq tənhalıqda necə yaşamaq olar?” sualını köçəri ərəb gözümüzdən oxuyur: “Bu, əsrlərdən bəri bizim həyat tərzimizdir. Ocaq qalayıb yemək, çay hazırlayırıq. Artıq elektrik enerjisi də var. Ramazan ayında hamımız oruc tuturuq. İndi iftar açmağa hazırlaşırıq. Təsərrüfatımız dolanışığımıza kömək olur”.
Bələdçimiz ərəblərin son dövrlər səhrada turizmlə əlaqəli ənənəvi üslubda qurduqları müasir qonaq evləri ilə də bizi tanış edir. Səhrada gecələyən turistlər ərəb musiqisi dinləyə, çay və ya kofe içə, qum altında bişən dadlı yeməkdən yeyə bilirlər. Turlara günəşin qürubunu izləmək və gecənin sakitliyində səmada sayrışan ulduzları seyr etmək də daxildir.
Hollivud filmlərinin çəkiliş meydanı
Vadi Rum Mars səthinə bənzərliyi ilə məşhur olduğuna görə bir neçə Hollivud filmlərinin çəkilişi üçün də məşhur məkan olub. Son illərin ən çox səs salan “Marslı” filminin çəkilişlərinin aparıldığı məkanla tanış oluruq. Vadi Ruma Marsın yerdəki filialı da deyilir. “Uzaq planetlər haqqında filmlər üzərində işləyərkən rejissorlar daha çox Vadi Rumu seçirlər”, - deyə Abdulla bildirir.
Səhrada həmçinin “Transformerlər - Məğlubların qisası”, “Qırmızı planet”, “Marsda son günlər” və s. filmlər də çəkilib. Bundan əlavə, Vadi Rum dünya kinosu tarixinə 1962-ci ildə “Oskar” mükafatı qazanmış “Ərəbistanlı Lourens” filminin çəkiliş məkanı kimi düşüb. Film 1916-1918-ci illərdə Böyük Ərəb Üsyanında mühüm rol oynamış Britaniya zabiti və səyyahı Tomas Edvard Lourensin tərcümeyi-halından bəhs edir. Zabit daha sonra “Yeddi hikmət sütunu” adlı xatirə kitabını nəşr etdirib və qısa versiyada kitab “Səhrada yüksəliş” adlanıb. Kitabın səhifələrində Vadi Rumun inanılmaz mənzərələrini təsvir etməyə çox yer ayrılır və müəllif onun qaya birləşmələrini “möcüzəli göydələnlər” adlandırır. Sonralar Vadi Rum dağlarından biri “Yeddi hikmət sütunu” adını alıb.
Ulduzların, qumun və günəşin həmişə sakit vadisi öz həyatını yaşayır və hər kəsi səhranın sakitliyini yaşamağa, üfüq xətlərində azmağa, ruhunu sakitləşdirməyə dəvət edir… ("Kaspi" qəzeti)
Xəbərin oxunma sayı : 1000
Maraqlı
Xəbərlər
-
Azərbaycanda yeni növ radarlar quraşdırılır - FOTO
-
“Gəlir gəlsin, gəlmir, heç lazım da deyil” - Prezidentdən xəbərdarlıq
-
Bakıda güclü külək əsəcək, yağış yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Ölkəmizdə quş ətinin qiyməti arta bilər? - VİDEO
-
“Delimitasiya və demarkasiya Azərbaycanın şərtləri əsasında həyata keçirilir“ - Dövlət başçısı
-
Almatıda Azərbaycan və Ermənistan XİN rəhbərləri arasında danışıqlar başa çatıb - FOTO
-
Prezident və birinci xanım Şuşaya köçmüş ilk sakinlərlə görüşüb - FOTOLAR
-
MSK sədrindən növbəti seçki açıqlaması – “Bu tarixdən arxaya çəkilə bilməz”
-
Naxçıvanda 2 tələbə göldə boğularaq ölüb - FOTOLAR
-
Azərbaycanın ən böyük neft yatağında hasilat 2,1 dəfə azaldı – 13 ilin statistikası
-
Sabiq rektora ağır cəza verildi - Prorektoru qətlə yetirənlərə hökm oxundu + FOTO
-
Pensiya və maaşlarda artım olacaq? - AÇIQLAMA
-
Azərbaycan Ordusunda andiçmə mərasimləri keçirilib - VİDEO
-
Dollar neçəyə olacaq? – 3 günlük rəsmi məzənnəni açıqlandı
-
Müğənni Ziba Osmanlı qəza törətdi - 16 yaşlı qız yaralandı
-
Bəzi rayonlara dolu düşüb - FAKTİKİ HAVA
-
Prezident Əhmədbəyli-Füzuli-Şuşa avtomobil yolunda görülən işlərlə tanış olub - FOTOLAR
-
İlham Əliyev Köndələnçay su anbarları kompleksinin açılışında iştirak edib - FOTOLAR
-
Ağdamda lüks mənzillər satışa çıxarıldı - QİYMƏTLƏR
-
Prezident və xanımı Şuşada Mamayı məscidinin açılışında iştirak ediblər
-
“Milli Məclisin yeni tərkibində ciddi dəyişiklik olacaq“ - Qulamhüseyn Əlibəyli
-
Şuşada Şirin su hamamının bərpadan sonra açılışı olub - FOTOLAR
-
Prezident Füzulidə açılışlarda iştirak edib – FOTOLAR
-
Ceyhun Bayramov və Ararat Mirzoyan görüşü başlayıb - Almatıda
-
“Türkiyənin yeni konstitusiyaya ehtiyacı var“ - Ərdoğan
-
“Ailə sirlərini açıqlayan məlumatlar yayılıb” - Rəsmi xəbərdarlıq
-
“Bakı Metropoliteni” 2,7 manatdan 45 min litr süd alır – Marketlərdə 2,4 manata satılır
-
Ukrayna torpağın altında zavodlar şəbəkəsi yaradıb - “El Mundo”
-
Azərbaycanlı İŞİD-çi qohumlara hökm oxundu - Ağır cəza
-
Meteohəssas insanların nəzərinə: İki gün maqnit qasırğası olacaq
-
Üç ayda 138 milyard dollarlıq çip satılıb: Kim daha çox alıb?
-
Veteran pulları ilə bağlı təklif: 160 manat olsun!
-
Həkim olmaq istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
“TikTok“ Türkiyədə bu səbəbdən bloklana bilər - Yayman hədələdi
-
Qusar meşələrində tikinti: Nazirlik inkar etdi, ekofəallar faktlar göndərdilər...
-
Azərbaycanda güclü zəlzələ olacaq? - Rəsmi cavab
-
Musa Qurbanlının qiyməti açıqlandı -10 milyon?
-
“HƏMAS-ın 24 batalyonundan 20-sini məhv etmişik” - Netanyahu
-
Bakıda bu tarixdə ən güclü geomaqnit qasırğası olacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi - FOTOLAR
-
“Laçın, Füzuli, Zəngilan, Ağdərəyə 1 727 keçmiş məcburi köçkün ailəsi qayıdıb” - PA rəhbəri
-
Bələdiyyə sənədi olan torpaqlara çıxarış necə ala bilərik? - VİDEO
-
Xətai və Binəqədi rayonlarında qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Prezident Heydər Əliyevin anadan olmasının ildönümü ilə bağlı paylaşım etdi - FOTO
-
Trampın 18 yaşlı oğlu siyasi karyeraya başlayır - FOTO
-
ƏDV qəbzləri ölüm saçır: Mütəxəssisdən xəbərdarlıq (VİDEO)
-
Bakının bu ərazisində evlər plana düşdü: Kompensasiya nə qədər olacaq?
-
Ümummilli Lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümüdür
-
“50-55 yaşı var efirə çıxıb ərə getməkdən danışır“ - VİDEO
-
Messinin ilk müqavilə vərəqi hərraca çıxarıldı - İnanılmaz məbləğ
-
Həzi Aslanovun müəmmalı həyatı: Fəhləlikdən “general” rütbəsinə necə ucaldı? - VİDEO
-
Piştaxtadakı toyuqlar niyə fərqli qiymətə satılır? - VİDEO
-
Xətai rayonunda evlər plana düşdü: Sakinlər etiraz edirlər - VİDEO
-
“Keşlə” bazarının satıcıları: “20 ildir burada çalışırıq, bizə xəbərdarlıq olunmayıb” - VİDEO
-
Bu universitet 137 vəzifəyə işçi axtarır - SİYAHI
-
Spirtli içki qəbul edib evini yandırdı - FOTO
-
Azərbaycan-Bolqarıstan münasibətləri davamlı olaraq genişlənəcək və inkişaf edəcəkdir
-
Hansı dövrdə mənzil qiymətləri daha çox bahalaşır? - AÇIQLAMA
-
İki övladını küçəyə atan ananın üçüncü övladı da əlindən alındı - AÇIQLAMA
-
Bakıda dörd dostun faciə ilə bitən əyləncəsi: Qaranlıqda gizlənən MƏQAMLAR (VİDEO)
-
8 Noyabr prospektində nə baş verir? - Təmir işləri təhlükəli vəziyyət yaratdı + VİDEO
-
Azərbaycanlı müğənni kamerunlu bəylə evlənib - VİDEO
-
Səkiləri zəbt edən pilləkənlər: Məsələ həllini necə tapacaq? - VİDEO
-
Kirayə evlərlə bağlı vacib məlumat - Ev sahibləri... (VİDEO)
-
“Tezliklə ABŞ-da amerikalı qalmayacaq“ - İlon Mask
-
İki ölkə arasında əməkdaşlıq əlaqələri bütün sahələr üzrə yüksəlir
-
Azərbaycana gələn turistlər daha çox nədən narazıdırlar? - VİDEO
-
Sənədsiz evi olanlara şad xəbər - Bu tarixdən “kupça“ veriləcək
-
Ənənəvi, yoxsa elektron siqaretlər daha çox zərərlidir? - Professordan AÇIQLAMA
-
Baqratı İrəvana çəkən səbəblər - TƏHLİL
-
Ərdoğan Rusiya və Ukraynaya ÇAĞIRIŞ ETDİ
-
Azərbaycan hərbçilərinin Türkiyədəki təlimindən görüntülər - VİDEO
-
Xocalıda insana məxsus sümük fraqmentləri aşkar edildi - VİDEO
-
Moskvada Qələbə Paradı keçirildi – Fotolar
-
“Abzas Media” işi çərçivəsində saxlanılan üç nəfər barədə QƏRAR VERİLDİ
-
Keşlə bazarı sökülür? - Rəsmi açıqlama
-
“NATO Ukraynaya qoşun yeritmək fikrində deyil“ - Stoltenberq
-
Serbiyada Çin liderini təmtəraqla qarşıladılar - Brüssel narahatdır
-
Azərbaycan və Bolqarıstan iki dost və strateji tərəfdaşdır
-
“Qəbələ”nin yeniyetmə futbolçuları Gəncədə döyüldülər: Saxlanılanlar var
-
Buzovna sakinləri zibil konteynerlərindən təngə gəliblər - VİDEO
-
“Rusiya sərhədçiləri Ermənistan-Türkiyə və Ermənistan-İran sərhədində qalacaqlar” - Peskov
-
Anar Kərimovun qaynının şirkətindən nazirliyə transfer - Sahil Babayev müşavir təyin etdi (FOTO)
-
Naxçıvanda qaya uçqunu olub - FOTOLAR
-
Sabah Bakıda bəzi küçələr bağlı olacaq - SİYAHI
-
Lənkəranda əməliyyat keçirilib - 22 kiloqram narkotik aşkar olunub
-
KOBİA Türkiyənin DEİK təşkilatı, eləcə də SESRİC ilə sənədlər imzalayıb - FOTOLAR
-
Yasamalda icra hakimiyyətinin razılığı ilə zirzəmini mənzil etdilər - VİDEO
-
Azərbaycan və Bolqarıstanı dostluq, tərəfdaşlıq və qarşılıqlı hörmət birləşdirir
-
Ölkədə neft hasilatı 6% azalıb – SOCAR
-
“ABŞ İraqın nüvə silahına malik olduğuna inanmaqla səhv edib” - Bayden
-
Bu şəxsin yerini deyən adama 2000 manat mükafat veriləcək - VİDEO
-
DİN-də Heydər Əliyevin anadan olmasının 101-ci ildönümünə həsr olunan tədbir keçirilib - FOTO/VİDEO
-
Məşhur həkim Mircəlal Kazıminin adı cinayət dosyesində - Bakıda talassemiyalı uşaqların valideynlərinə 1 milyon “atıb“lar
-
Nazirlik Əli Həsənova bağlı şirkətlə 115 min manatlıq müqavilə imzaladı – Müəmmalı tender
-
Bu dondurmalar zəhərləyir - Necə ayırd etmək olar?
-
Fiziki məhdudiyyətli şəxsə əlillik təyin edilmir - VİDEO
-
Bir qrup incəsənət xadiminə Prezident mükafatı verildi - SƏRƏNCAM
-
Deputat oğlunun Londondakı şirkəti aktivlərini artırıb - 6 milyona çatıb
-
İranda qadın alveri və intim xidmətlər barədə şok faktlar - VİDEO
-
Aliment problemindən çıxış yolu - fond niyə yaradılmır?
-
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva Həzi Aslanovun məzarını ziyarət ediblər - FOTOLAR
-
Saxta içkilər öldürür - qanundakı boşluq və...
-
Dönərxanalarla bağlı genişmiqyaslı tədbirlərə başlanıldı - VİDEO
-
Vətəndaşlar “xaricdə təhsil” adı ilə aldadılır? - VİDEO
-
Duzlu qida sevənlərə xəbərdarlıq: Dəhşətli xəstəliyə səbəb olur
-
Mehriban Əliyeva Qələbə Günü münasibətilə paylaşım etdi - FOTO
-
Sərhədyanı bölgələrindən Rusiya sərhədçiləri çıxarılır - Paşinyan və Putin arasında razılıq əldə olunub
-
Bayden İsrailə xəbərdarlıq edib: Qoşunlar Rəfaha daxil olarsa, silah tədarükü dayandırılacaq
-
“Azərbaycanla arası pis olan ana müxalifət partiyası ola bilməz“ - Özgür Özəl
-
Faşizm üzərində qələbədən 79 il ötür
-
“Eşq çox gözəl hiss, böyük həyəcandır“ - Hadise
-
Dünyanın ən bahalı futbol klubları açıqlandı - Siyahı
-
Rusiyanın dondurulmuş aktivləri ilə bağlı qərar: Kiyevə milyardlarla avroluq silah alınacaq
-
Gürcüstanda güclü yağışlar ağır fəsadlarla nəticələndi: Kəndlər su altında qaldı - FOTO
-
Hikmət Hacıyev BMT Baş katibinin köməkçisi ilə görüşüb - FOTO
-
Bakı və İrəvan 5 ay ərzində sülh sazişi imzalaya biləcəkmi? - DETALLAR
-
Şəkərli diabet xəstələri üçün qidalar çox bahadır - VİDEO
-
“Ukrayna NATO silahları ilə belə Rusiyaya qalib gəlməyəcək” - Siyarto
-
Bakıda hoteldə zəhərlənən dostlarla bağlı FAKTLAR: Qonaqlıq yüksək vəzifəyə təyinat üçün təşkil edilib
TOP 10
ARXİV