![]() |
|














Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli - ŞƏRH
Tarix 14.02.25, 18:06 |
|

Siyasi liderin ideal obraz və modeli məsələsi bütün dövrlərdə elmi və populyar diskussiyaların əsas mövzularından biri olub. Fəlsəfə, sosiologiya, psixologiya, tarix, politologiya və digər elmlərin tədqiqat predmeti olan “siyasi lider” məfhumuna həsr edilmiş yüzlərlə, bəlkə də minlərlə dissertasiya yazılıb. Təsadüfi deyil ki, sözügedən məfhumla bağlı müxtəlif elmi yanaşma və nəzəriyyələr mövcuddur. “İdeal lider hansı keyfiyyətlərə cavab verməlidir?” sualı hər zaman mütəfəkkirləri düşündürüb.
Əlbəttə ki, bu cür axtarışlar heç də səbəbsiz olmayıb. Tarixən istisnasız olaraq hər bir cəmiyyət güvənə biləcək lider axtarışındadır. Elə bir lider ki, ilk növbədə, ölkəsinin daxilində təhlükəsizliyi, dayanıqlı inkişafı və sabitliyi təmin edə bilsin, beynəlxalq münasibətlər müstəvisində isə dövlət maraqlarını mütləq prioritet kimi bəyan edə biləcək qədər nüfuz və siyasi iradəyə malik olsun. Cəmiyyət, millət və dövlət olaraq sabaha ümidlə baxmaq üçün fundamental hesab olunan əsaslar məhz bunlardır. Bəli, sözügedən mürəkkəb mövzu bəlkə də bir köşə yazısı üçün uğurlu sayıla bilməz, ancaq müasir reallıqlar onu diktə edir ki, köşə yazı formatı siyasi maarifçilik üçün ən optimal variantlardandır.
Mövzuya müraciət etməyə vadar edən əsas səbəb Prezident İlham Əliyevin yanvarın 20-də Davosda Çinin CGTN (China Global Television Network) telekanalına verdiyi müsahibəsində səsləndirdiyi fikirlər oldu. Bilavasitə mövzuya keçməzdən öncə kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd etməliyəm ki, ölkə başçısının səsləndirdiyi bu cür fikirlərin elmi, peşəkar və geniş ictimai müzakirələrin predmeti olmadığına çox təəccübləndim. Görəsən, görmürlər, fərqində deyillər, yoxsa görmək istəmirlər?
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər politoloq Asif Adilin “Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli” sərlövhəli məqaləsində yer alıb.
Politoloq bildirib ki, həmin müsahibədə dövlətimizin başçısı cəmi bir neçə sual ətrafında müasir siyasi lider məfhumunun əsas fəlsəfi kateqoriyalarını müəyyən etməklə dünya mütəfəkkirlərini düşündürən sualları cavablandırdı. Sitat: “Liderlik, əlbəttə ki, böyük bir məsuliyyətdir...”. Beləliklə, ideal siyasi lider modelinin əsas keyfiyyət göstəricilərindən biri məhz məsuliyyətdir. Odur ki, xəstə ambisiyalı demaqoqlar apriori olaraq ideal siyasi lider obrazına uyğun gəlmirlər. Məhz elə bu səbəbdən də bu cür siyasətciklərin “triumflarının” ömrü kiçik qalmaqal qədər çox qısa olur.
Onun sözlərinə görə, mövcud kontekstin inkişafında dövlət başçısının növbəti fikirləri də kifayət qədər maraqlı və məzmunludur: “Bəzən müəyyən siyasi səbəblər üzündən hakimiyyətə can atan liderlər çoxlu vədlər verir və sonra onları yerinə yetirmir və bu da məyusluğa, inamsızlığa gətirib çıxarır. Bu, dünyanın müxtəlif yerlərində siyasi böhrana gətirib çıxarır”. Beləliklə, Prezident bu cür fikirlərlə siyasətdə “məsuliyyət” amilini bilavasitə “peşəkarlıq” və “effektiv fəaliyyət” kimi məfhumlarla əlaqələndirmiş oldu. Siyasətçinin məsuliyyətsiz və yalan bəyanatları cəmiyyətdə apatiya və sosial böhrana gətirib çıxara biləcəyini dolayısı ilə bildirən dövlət başçısı, əslində, radikal təfəkkürün müasir cəmiyyətlər üçün nə qədər zərərli və təhlükəli olduğunu xatırlatmış oldu.
Siyasətin əxlaq kodeksini müəyyən etmək iqtidarında olan, habelə müasir cəmiyyətlərin siyasət sahəsinə etibar və ümidini artıra biləcək bu cür fikirlər bütün aidiyyəti elmi və ali təhsil ocaqlarının baş stendlərində əks olunmalıdır. Bu gün müxtəlif təhsil ocaqlarında oxuyan sabahın siyasətçi və menecerlərinin təfəkkürü məhz bu cür yanaşma və fikirlərin təsiri altında formalaşdırılmalıdır. Milli siyasi fikir və nəzəri məktəblər də məhz bu cür ifadələr ətrafında aparılan peşəkar diskussiya və yazılan elmi məqalələr vasitəsilə formalaşdırılır.
Yuxarıda qeyd olunan müsahibədə öz əksini tapmış Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirlərini də burada prinsipial olaraq vurğulamaq istərdik: “Bizim mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, əgər hər bir ölkə diqqətini, sadəcə, öz gündəminə yönəltsə, başqa ölkənin işlərinə müdaxilə etməyə çalışmasa, münaqişələr, narazılıqlar, müharibələr olmaz. Bütün dünyada hələ də qeyri-sabit vəziyyətin olmasının və qan tökülməsinin yeganə səbəbi ondan ibarətdir ki, imperialist keçmişi olan ölkələr, sadəcə olaraq, müdaxilə etməyə, dominantlıq etməyə, diktə etməyə davam etmək istəyir və bu, təbii olaraq, müqavimətə gətirib çıxarır”.
Razılaşın ki, dünyada baş verən proseslər və müşahidə olunan tendensiyalar fonunda dövlətin birinci şəxsi tərəfindən bu cür fikirlərin açıq şəkildə səsləndirilməsi üçün böyük inam, güc və iradə tələb olunur. Bunlardır ideal siyasi lideri xarakterizə edən prinsipial keyfiyyətlər. Keçmiş dövrlər haqqında oxuduğumuz tarixi kitablarda bizlərə qəhrəman kimi təqdim olunanlar məhz o şəxslərdir ki, kimi bu cür ritorikaya və iradəyə sahib olub. Axı niyə biz bu həqiqətləri görməməliyik? Əks halda sosial şəbəkələrin “qəhrəmanları” və demaqoq siyasətcikləri öz populist və məsuliyyətsiz şou xarakterli ritorika ilə gənclərimiz üçün yanlış örnəklərə çevrilə bilərlər.
“Bu mənada Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirləri də əlamətdar məna daşıyır: “Beləliklə, ictimaiyyətin dəstəyini əldə etmək istəyən liderlərə məsləhətim o olardı ki, həmişə həqiqəti söyləyin və beynəlxalq təzyiqdən, beynəlxalq mediadan asılı olmayaraq, haqqınızda nə dediklərindən, sizi necə adlandırdıqlarından, sizi necə təhqir etmələrindən asılı olmayaraq, ölkəniz üçün doğru olanı edin”. Beləliklə, “prinsipial mövqe” və “ali dəyərlərə sadiqlik” də ideal siyasi lider modelinin əsas göstəricilərinə daxil olunur. Bu inamın, bu gücün mənbəyi ilk növbədə Azərbaycanın haqlı mövqeyidir. Burada bir daha kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd edək ki, “prinsipiallıq” əsla radikal təfəkkürə və demaqogiyaya məxsus olan keyfiyyət sayıla bilməz. Burada prinsipiallığı əvəz edən keyfiyyət qərəzdir”, - deyə A.Adil vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, mövzu ilə bağlı qeyd olunmalı önəmli məqamlardan biri Qərbdə artıq uzun illərdir ki, “nüfuzlu və xarizmalı siyasi lider” defisitinin yaşanmasıdır. Sözügedən amil Qərbin bəzi manipulyativ və spekulyasiya xarakterli bəyanatlarının əsas səbəblərindən biridir.
“Gübrə” və “dopinqlə” yetişdirilən Qərbin siyasi liderləri apriori olaraq xarizmatik lider ola bilməz. Məhz elə bu səbəbdən də onları xilas etmək naminə siyasi texnologiyalardan geniş istifadə olunur, habelə siyasi dövriyyəyə ənənəvi dəyərlər sistemini təhrif edən ultra liberal və amorf məzmunlu psevdodəyərlər salınır. Onlardan fərqli olaraq Azərbaycanda Prezident İlham Əliyevə siyasi texnologiyaların “sehrləri” arxasında gizlənməyə ehtiyac yoxdur. Biz bu obyektiv həqiqəti anlamalı, ifadə etməkdən çəkinməməli, bununla fəxr etməliyik.
“Dünya tarixində baş vermiş müharibələrə diqqət yetirsək açıq şəkildə görə bilərik ki, yalnız əsl Lideri olan xalqlar bu müharibələrdə qalib ola biliblər. Demaqogiya ilə lider olmaq mümkünsüzdür. Ucuz və məsuliyyətsiz demaqogiyalar cəmiyyəti yalnız uçuruma, daha dərin böhranlara sürükləyə bilər. Siyasəti şoudan, peşəkarlığı təlxəklikdən, prinsipiallığı manipulyasiyalardan, həqiqəti də ucuz demaqogiyadan ayırd etməyi bacarmalıyıq”, - deyə politoloq əlavə edib.
Xəbərin oxunma sayı : 1483
Analiz
Xəbərlər
-
Zelenski və Tramp 15 dəqiqə danışıblar - Danışıqları davam etdirməyə razılaşıblar
-
Boy uzatma əməliyyatının hansı fəsadları olur? - VİDEO
-
“150 milyon çinli turistin cəmi 1 %-i Azərbaycana gəlsə, bizim üçün yetərli olacaq“ - İlham Əliyev
-
“Kursk vilayətinin azad edilməsi əməliyyatı başa çatıb“ - Kreml
-
“Bakı şəhər Mədəniyyət Baş İdarəsində nöqsanların aradan qaldırılması gecikir“ - Palata
-
Şavkat Mirziyoyev İlham Əliyevə zəng etdi - Nələr müzakirə olunub?
-
İmamoğlunun qaynı da həbs edildi - Daha 47 nəfər saxlanılıb
-
“Bunu bilmək istəyirsinizsə, Zelenski ilə əlaqə saxlayın” - Lavrov
-
Məktəblərdə son tətil başlayır - Bu tarixlərdə
-
25 qız sığınacağa yerləşdirildi - Biri hamilədir
-
İlham Əliyevin Pekində Çinin CGTN telekanalına müsahibəsi - TAM MƏTN
-
Bakının ayrı-ayrı rayonları üzrə mənzillərin qiymətləri açıqlandı - SİYAHI
-
Həbsdən azad edilən Əvəz Zeynallı: “Tələb olunan müayinələrdən keçməliyəm”
-
Neftə tələbat son 50 ildə ən aşağı səviyyədə olub - Qlobal Enerji İcmalı açıqlandı
-
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsindən qərar - Ermənistanın iddialarını rədd edildi
-
Dəniz kənarındakı qanunsuz tikili söküldü - VİDEO
-
Araz çayında suyun səviyyəsi 41 sm artıb - Xidmət
-
İcra başçısı Şirvanda baş verən “yaşıl ağacların qətliamdan“ xəbərsizdir? - VİDEO
-
Şamaxıda məktəbliləri daşıyan avtobus aşdı - Yaralılar var
-
“Bizim mövqeyimiz dəyişməzdir” - Zelenski
-
Qəzzada İsrail qətliamı davam edir - Bir gündə 78 fələstinli öldürüldü
-
Hindistan-Pakistan gərginliyi: Silahlı qüvvələrin güc nisbəti necədir?
-
Amerikalıların əksəriyyəti Trampın siyasətini qarışıq və qorxulu sayır - Sorğu
-
Bəşəriyyətin ən böyük texnogen fəlakətinin 39-cu ili - ÇERNOBIL FACİƏSİ
-
İnstaqramda kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
“Traktor”dan dramatik qələbə - Liderliyini davam etdirir
-
Ərdoğan Azərbaycana gələcək - Gələn ay
-
Yol üstündə mübahisə qətllə nəticələndi - VİDEO
-
Pike sevgilisindən ayrıldı - FOTO
-
Uitkoff uğurlu görüş keçirib - TRAMP
-
MRT və KT müayinələri ödənişli olacaq - VİDEO
-
Beynəlxalq axtarışa verilmiş şəxslər Azərbaycana ekstradisiya olundu - RƏSMİ
-
“Vertolyot vurulan günün səhəri Şuşada mənim toyum idi” - Fotolar
-
PA-nın vəzifəli şəxslərinin qəbul günləri... - CƏDVƏL
-
Əvəz Zeynallının azadlıqda ilk FOTOSU
-
Müğənni Zeynəb ərə gedir? - Gəlinlik libasında fotolarını paylaşı
-
Putinlə Uitkoff arasında görüş başa çatdı - Görüş 3 saat çəkib
-
“Ərdoğansız Avropanın təhlükəsizliyini təmin etmək mümkün deyil” - “The Economist“
-
Azərbaycanda satılan quru meyvələrə qatılan zəhərlər: Parlaqlıq sizi aldatmasın
-
Bəzi rayonlarda şimşək çaxır, yağış yağır - FAKTİKİ HAVA
-
“Minsk qrupunun ləğvinin vaxtı çoxdan çatıb, Ermənistan addımlar atmalıdır“ - Prezident
-
Tibb bacısından pensiya dələduzluğu - Məhkəmə hökm oxudu
-
Azərbaycandan İsrailə 8 ədəd xüsusi cihaz göndərilib - Qiyməti 5 milyon dollardır
-
Vilayət Eyvazov generalları topladı, yeni tapşırıqlar verdi - DİN-də kollegiya iclası + FOTOLAR
-
Prezident Anar Quliyevi yeni vəzifəyə təyin etdi - Sərəncam
-
Ceyhun Bayramov Feridun Sinirlioğlu ilə görüşdü - FOTO
-
Milli mətbuatın 150 illik yubileyi keçiriləcək - SƏRƏNCAM
-
Növbəti üç gündə bəzi rayonlara leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Dollar neçəyə olacaq? - 3 günlük rəsmi məzənnə açıqlandı
-
Əvəz Zeynallı azadlığa buraxıldı - Məhkəmə qərar verdi
-
Sahil Babayev 500 milyonu banka yerləşdirdi - Deputat tənqid etdi
-
“Krım Rusiyanın tərkibində qalacaq” - Donald Tramp
-
Bakıda sürücülər arasında yol üstündə dava - Ölən var
-
Prezidentlə xanımı Bakıdakı Müqəddəs Məryəm Ana kilsəsində - Fotolar
-
“Müalicə uğurla gedir, Azərbaycanın dəstəyini hər an hiss edirəm” - Azər Rəşidoğlu
-
“Əleyhimə ifadə verənləri Allaha tapşırmışam“ - Yarım milyonluq kibercinayətkarlıq
-
“Pul saya bilmirəm, mühasib işləməyə savadım çatmazdı“ - Yarım milyardlıq kibercinayətkarlıqla bağlı məhkəmə
-
Subsidiya üçün əkinlərinizi EKTİS-də bəyan edin! - Fermerlərə çağırış
-
“Azərbaycan Avropa İttifaqının etibarlı tərəfdaşıdır“ - İlham Əliyev
-
Tibbi sığorta ilə bağlı dəyişiklik - Vətəndaşların nəzərinə
-
“Gecəni mənimlə oteldə keçirməlisən“ - Bakıda homeseksual tələbəni qaçırdı
-
“28 Mall”un qarşısında plakat açan təriqət üzvləri həbs edildi - FOTO
-
Hakan Fidandan Türk dövlətlərinə xəbərdarlıq: “Kipr oyunlarına alət olmayın!”
-
Onların təhsil xərcləri bu şərtlə ödəniləcək - 700 dollardan çox olmasın
-
“VMR Esthetic Clinic”in belə bir lisenziyası yoxdur“ - Nazirlik qalmaqallı klinika barədə açıqlama yaydı
-
Şəhid ailələrinə verilən mənzillərin sahəsi nə qədərdir? - Tam siyahı
-
ATƏT-in Baş katibi İlham Əliyevin qəbulunda - Fotolar
-
İcra başçısı “Ulduz” şokolad fabrikini ziyarət edib - Sahibkarlar Günü ilə əlaqədar
-
Əsgərlikgən gəldiyi gün həbs olundu - Ağsuda olay
-
Hindistan-Pakistan gərginliyi pik həddə - Müharibə başlaya bilər
-
Ağadadaş Ağayevin balta atdığı mühafizəçi həbs edildi - 15 sutka
-
Prezident Kaya Kallası qəbul etdi - FOTO
-
Masazırda qanunsuz obyekt inşa edilir? - FOTOLAR
-
Beyləqanda Şəfəq Nasirlə görüş - FOTOLAR
-
İnam Kərimov Çində səfərdə olub - FOTOLAR
-
“Zelenski günahkar deyil...“ - Starmer Trampa etiraz edib
-
Bakıda zəlzələ riski: Binalar sarsıntıya tab gətirə bilər? (VİDEO)
-
“Pilot 16” MMC şirkəti ilə vətəndaş arasında növbəti qalmaqal - VİDEO
-
Kiyev ABŞ-nin dəstəyinin dayandırılmasına hazırlaşır - “Bild“
-
Bələdiyyə sədrinin yalanı belə ifşa edildi - VİDEO
-
Şadlıq evləri toy sahibinə qəbz təqdim edəndə qiymətlər daha yüksək olur? - VİDEO
-
“Mən qadın kimi xoşbəxt ola bilmədim” - Məleykə Əsədova
-
“Qarabağ”ı xüsusi rəqib kimi görmürəm“ - Qara Qarayev
-
“Space TV”yə xəbərdarlıq edildi - Rəşad Dağlıya görə
-
Erməni təxribatının qarşısını alan tələbələrimiz danışdı - Video
-
İsrail Qəzzada yaşayış binasını atəşə tutdu - 7 fələstinli qətlə yetirildi
-
ABŞ Rusiyadan Ukraynanın öz ordusuna malik olma hüququnu tanınmasını istəyir - “Bloomberg“
-
Ermənistanın Azərbaycan vertolyotunu vurması ilə bağlı sənədlər məhkəmədə tədqiq olundu - FOTOLAR
-
İstanbuldakı zəlzələdə azərbaycanlılar xəsarət alıb? - Açıqlama
-
Ağstafada məktəb 10 gündür elektriksiz qalib - VİDEO
-
“Çindən 3.7 milyardlıq alıb, cəmi 19.5 milyon dollarlıq mal satırıq” - Millət vəkili
-
Zərərçəkmiş Şuşanın işğalı günündən danışdı: Bombalar yağış kimi yağırdı
-
Sağikən özlərinə qəbr yeri alırlar - Bakıda 5000 manata satılır
-
“Atlant“ İstirahət Mərkəzi qayınata ilə kürəkəni məhkəmədə bir-birinə qarşı qoyub
-
“Rusiya Bəşər Əsədin ekstradisiyasından imtina edib” - Əhməd əl-Şaraa
-
Turisti quru sərhədlə Gürcüstana aparacağını deyib - 200 dollarını aldı
-
Elnarə Abdullayevadan Əli Mirəliyevə ağır sözlər: “Ağsaqqal kişisən...“
-
Prezidentin Çin səfərindən - Tarixi görüntülər
-
Sabah bu ərazilərdə qaz olmayacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Aysel Xəlilova pasiyentlərinə necə dolğu və inyeksion prosedurları edir? - FOTOLAR
-
Baş nazirdən “Azərenerji” prezidenti vəzifəsi ilə bağlı - Qərar
-
Müdiri öldüyü üçün 3 ildir işdən çıxa bilmirdi - Məhkəməyə müraciət etdi
-
Ermənistan Türkiyədən nə alıb və nə satıb? - Siyahı
-
Leysan yağacaq, çaylardan sel keçəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Prezidentin Çinə dövlət səfəri başa çatdı - FOTO
-
Əvəz Zeynallı həbsdə qaldı - Son sözü Tibb Baş İdarəsi deyəcək
-
Qəbirlərdən qızıl dişlər oğurlayırdı - Saxlanıldı
-
Nizami rayonu Babək prospektində dəmir konstruksiyalı obyekti kim tikdirir? - FOTO
-
Prezident Velosiped Turu təşkil ediləcək - 60-cı dəfə
-
“Rusiya ilə razılığa gəldik, indi növbə Zelenskidədir“ - Tramp
-
Maaş və təqaüdləri istənilən bankdan ala biləcəyik - YENİLİK
-
Özəl bankların qeyri-faiz gəlirlərinin 69%-i 2 bankın payına düşüb - Tam siyahı
-
Ədalət Partiyasında qalmaqal - Bəyanat yaydılar
-
“Nar”dan Ümumdünya Kitab Gününə dəstək - FOTOLAR
-
Beyləqanda ağacəkmə aksiyası keçirildi - FOTOLAR
-
Televizor Azərbaycana hansı ölkələrdən və neçəyə gətirilir? - SİYAHI
-
Daşkəsən İcra Hakimiyyəti 250 min manatı neyləyib? - FOTOLAR
-
İlham Əliyevin Çin səfəri dünya mediasında - Fotolar
-
“Həmin səfərdən sonra Putinlə görüşə bilərəm” - Tramp
TOP 10
ARXİV