![]() |
|














Ermənistan Azərbaycana təzminatı necə ödəyə bilər? - DETALLAR
Tarix 25.09.24, 9:47 |
|

Müharibə və işğal dövründə Ermənistanın Azərbaycana vurduğu zərərə görə təzminatın ödənilməsi məsələsini iki müstəvidə irəli sürmək mümkündür.
Birincisi, bununla bağlı beynəlxalq məhkəmələrə müraciət etməkdir. Azərbaycan bu istiqamətdə işləyir, lakin nə qədər effektiv olacağı sual altındadır. Qarabağ münaqişəsinin mövcud olduğu dövr göstərdi ki, beynəlxalq hüquq və ədalət əsasən kağız üzərindədir, bu baxımdan, nəticənin əldə edilməsi asan olmayacaq.
İkincisi və ən effektiv yol sülh sazişi mətninə təzminatla bağlı bəndlərin daxil edilməsidir. Bakı bunu əsas şərtlərdən biri kimi irəli sürə bilər. İrəvan razılaşmayacaq, hərçənd, sülh sazişinin imzalanmaması kommunikasiyanın açılmaması deməkdir. Ki, bu olmayacağı təqdirdə "dalan ölkə” vəziyyətindən çıxa bilməyən Ermənistanın perspektivi sual altında olacaq, digər tərəfdən, İrəvan Qərb və Rusiya arasında yekun seçimi edə bilməyəcək. Bu baxımdan, təzminat məsələsinin sülh sazişi mətninə daxil edilməsində israrçı mövqe yekunda Ermənistanın geri çəkilməsi ilə nəticələnə bilər.
Əsas məsələ təzminatın hansı formada ödənilməsidir, çünki Ermənistan təkcə "müharibə təzminatı” (I Qarabağ müharibəsində vurduğu zərər) yox, həm də işğal dövründə törədiklərinin əvəzini ödəməlidir və bu, yüz milyardlarla dollar deməkdir. Bunun bir neçə forması təqdim edilir.
1. Ermənistan pul və dövlət səhmlərini, eləcə də sənayesini Azərbaycana verir;
2. "Təzminat fondu” yaradılır və Ermənistanı tərəfdaş kimi qəbul edən ölkələr bu fonda yardımlarla kömək edirlər;
3. Təzminat qarşılığında Ermənistanın mövcud olduğu ərazilərin bir hissəsi Azərbaycana verilir;
İlk iki variant mümkünsüz görünür. İrəvan yüzmilyardlarla dollar vəsaiti ödəmək gücündə deyil, eyni zamanda, Ermənistanın dostlarının təzminat fonduna yardım etməsi ehtimalı zəifdir. Yeganə çıxış yolu üçüncü versiya - ərazilərin verməkdir. Beynəlxalq təcrübədə bu, "ərazi güzəştləri” adlandırılsa da, Azərbaycan-Ermənistan məsələsində "ərazilərin qaytarılması” hesab oluna bilər. Çünki Ermənistanın mövcud olduğu ərazilərin böyük hissəsi ötən əsrin əvvəlində və sovetləşmə başladığı dövrdən 80-ci illərə qədər ermənilərə müxtəlif adlar altında "bağışlanan” Azərbaycan əraziləridir. Sərhədlərin şərti olması Ermənistana bu ərazilər üzərində tam legitimlik vermir, Paşinyanın tez-tez dilə gətirdiyi "kadastrımız yoxdur” ifadəsi də bununla bağlıdır. Ermənistan təzminat qarşılığında Azərbaycanın tarixi torpaqlarını qaytara bilər. Yaxud ən azı azərbaycanlılar evlərinə - Qərbi Azərbaycana qayıdır və onların təhlükəsizliyinin qorunması üçün rəsmi Bakıya suveren hüquqlar verilir. Müxtəlif versiyalar var, lakin təzminat təkcə dəymiş ziyanın qarşlanması üçün yox, həm də ermənilərin "ağıllanması” üçün də zəruridir.
II Dünya müharibəsindən sonra Almaniyanın üzləşdiyi vəziyyət almanlarda nasizmin onlara itki gətirdiyi fikrini qətiləşdirdi. Ermənistan müharibədə məğlub olsa da, revanşizm hələ də qalır. Təzminatın ödənməsi başqa ölkələrə qarşı ərazi iddialarının və revanşizmin onlara yalnız itki gətirdiyini anlamalarına kömək edə bilər.
Azərbaycan təzminat məsələsini erməni revanşizmini nəzarətdə saxlamaq və sıradan çıxarmaq üçün rıçaqlardan biri kimi əlində saxlamalıdır.
Asif Nərimanlı
Xəbərin oxunma sayı : 1348
Analiz
Xəbərlər
-
“Səhnə mənim məbədimdir“ - Aybəniz Haşımova/b>
-
Dünya çempionatına vəsiqə qazandı, amma oynamaya bilər – İranı nə gözləyir?
-
Bakıda həbsdən çıxmış şəxs viski oğurladı - yenidən saxlanıldı
-
Ukrayna ABŞ-nin hərbi yardımını borc kimi tanımayacaq - Zelenski
-
Dağıdılan evin sakinlərinin aqibəti necə olacaq? - VİDEO
-
Bank kartlarınız cinayət işlərində istifadə oluna bilər - VİDEO
-
“Ana müxalifət artıq Qərbə yalvarır“ - Ərdoğan
-
Kredit faizlərinin ən yüksək olduğu rayonlar - SİYAHI
-
“Minsk Qrupunun artıq heç bir rolu qalmayıb” - Metyu Brayza
-
Ramazanın 29-cu gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
“ Avropa İttifaqı ABŞ-la tarif danışıqları üçün güzəştlərin siyahısını hazırlayır“ - Bloomberg
-
“İsrailin Beyruta endirdiyi zərbələr atəşkəsi pozur“ - Makron
-
Quzu ətindən baha olan quzuqarnı: “Qiyməti 60 manatdır“VİDEO
-
Azərbaycanda şok hadisə: Kişi 11 yaşlı qardaşı qızını zorlayıb
-
“Yeni Klinika“nın direktoru həkimlərə “şərəfsiz“ dedi, sərt cavablar aldı - “Səhiyyə makleri”
-
Saç boyaları sonsuzluğa səbəb olur? - VİDEO
-
Aİ-nin “müşahidə missiyası” binoklla ərazilərimizə baxdı - VİDEO
-
Uşağını itələyən şəxsə görə toya dava saldı - “Dan ulduzu”nda hadisə
-
Nizaminin icra başçısından “bayram fürsəti” - Məktəb ərazisindəki qanunsuz tikinti nədən “görməzliyə vurulur”?
-
Ayaqqabı sexinin işçisi, menecer və... - KTN-də bu şəxslərə yüksək vəzifələr verildi
-
Evində su qızdırıcısı partlamışdı - 13 gün sonra öldü
-
“Melissa Group”un daha bir özbaşınalığı üzə çıxdı - VİDEO
-
Vurğun evlənmək adı ilə tanış olduğu xanımı aldatdı - Özünü “Akınsoy” kimi təqdim edib
-
Azərbaycan “Avroviziya“da nə vaxt çıxış edəcək? - SİYAHI
-
Prezident Azərbaycan xalqını təbrik etdi
-
Dəhşətli zəlzələdə turistlər belə xilas edildi - VIDEO
-
Təkcə eşşəklərin sayı azalmayıb - İqtisadçı ekspert
-
Azərbaycan Suriyada kimsəsiz uşaqlar üçün iftar süfrəsi təşkil edib - Fotolar
-
Sənədsiz evlər probleminin həlli niyə gecikir? - Açıqlama
-
“Ər-Riyaddakı danışıqlar o qədər də səmərəli olmayıb“ - Karasin
-
Dövlətə xəyanətdə təqsirləndirilən Rəsulovlara hökm oxundu - 15 il
-
“Azərbaycanda dövlət maliyyələşdirməsi dayanıqlılığını qoruyur“ - ING
-
“Fərhad Əhmədov mənə bir milyon dollar bağışlayıb“ - Hacı Qalib
-
“Trampın məktubunda təhdidlər var” - İran XİN
-
Bakıda 19, rayonlarda 24 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Evi başına uçurdulan vətəndaş şirkətdən 2 milyon manat istəyib? - Açıqlama
-
Ərdoğanla Putin telefonda danışdı - Suriyə və Ukrayna məsələləri müzakirə edilib
-
Bayram namazının vaxtı açıqlandı - 30 mart
-
Azərbaycan üçün 173 milyon dollarlıq layihə - Dünya Bankı təsdiqlədi
-
Rusiya ilə yüksəksəviyyəli danışıqlar üçün hələ tezdir - Marko Rubio
-
“Melissa Group”un səhifəsi bağlandı – Şirkətdən açıqlama
-
Azərbaycanda daha 2 min eşşək “yoxa çıxdı“ - Rayonlar üzrə rəqəmlər
-
Qiymət və keyfiyyət baxımından ən yaxşı avtomobillər - Siyahı
-
Rusiya NATO-nun Arktikadakı hərbi fəaliyyətinə reaksiya verəcək - Putin
-
Alatavada dağıdılan evin sakini: “Ağrılarımız çoxdur, ancaq ədalətə inanırıq“
-
İş saatı artırılacaq, yalnız elektrikli avtobuslar işləyəcək - Naxçıvanda yenilik
-
“O ünsürlər buna layiq deyillər” - Prezident
-
Azərbaycan xüsusi xidmət orqanlarının əməkdaşları peşə bayramlarını qeyd edir - FOTOLAR
-
Yasamalda zibil qutularının yerində obyekt tikilir - İcra hakimiyyəti isə qanunsuz tikintini “görmür”
-
Fırıldaqçıların yeni oyunu: “Bank kartını icarəyə ver, 5000 manat qazan“
-
Tramp səmimi şəkildə Ukraynadakı münaqişəyə son qoymaq istəyir - Putin
-
Yeniyetmə qız bıçaqlandı - Şübhəli atasıdır
-
“Melissa Group” şirkətinin sahibi saxlanıldı - DİN təsdiq etdi
-
Abşeron rayonunda əmlak bazarında canlanma yarandı - VİDEO
-
Bu gün instaqramda diqqət çəkənlər - FOTOLAR
-
İngiltərədə ən çox maaş alan məşqçi kimdir? - SİYAHI
-
Bakıda evi dağıdan tikinti şirkətinin nümayəndəsi açıqlama verdi - VİDEO
-
Sabunçu rayonunda göl daşıb, həyətləri su basıb - VİDEO
-
Fitrə zəkatını kimlər və nə qədər VERMƏLİDİR...
-
Bakıda dairə ləğv edilir, məşhur restoran sökülür - VİDEO
-
Qaqauziyanın rəhbəri Putindən dəstək istəyib - Saxlanılmasına görə
-
Vətəndaşın evini başına uçuran "Melissa"nın sahibi Qalib Məmmədov kimdir? - DOSYE
-
Rusiya ilə danışıqlar masasında Avropanı Britaniya və Fransa təmsil edəcək - Zelenski
-
Prezident Ağdam səfərindən paylaşım etdi - VİDEO
-
Azərbaycanda alimlər nə qədər maaş alırlar? - RƏQƏMLƏR
-
Ramazanın 28-ci gününün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
Pensiyalarla bağlı mühüm açıqlama: Son 6 ildə 900 min...
-
“ABŞ-a bütün qapılar bağlanmayıb“ - Xameneinin müşaviri
-
Laçının özünəməxsus bitkisi: “Sağlamlıq, mədə-bağırsaq üçün faydalıdır, vitaminlərlə zəngindir“
-
Biləsuvarda film kimi cinayət - İki qadın, iki quzu...
-
Azərbaycanda fantastik qiymətə avtomobil satılır - FOTOLAR
-
Yasamal rayonunda ağacları “Avant Group” kəsibmiş - VİDEO
-
Bakıda sahibsiz itlər iki nəfəri dişlədi - VİDEO
-
Hamı evini satıb bu əraziyə köçür - Mənzillər su qiymətinə satılır
-
Goranboyda həkimin başına açılan sensasion oyun: “Xəstən ölüb” deyib 20 min alıblar
-
“Rusiya Sumı və Xarkov üzərinə yeni hücuma hazırlaşır“ - Zelenski
-
“Ermənilərin həyata keçirdikləri kütləvi qırğınların tarixi işğal dövrü ilə məhdudlaşmır“ - Adəm İsmayıl
-
Yasamalda evi uçurdulan qadın danışdı - VİDEO
-
Növbəti iki gündə güclü külək əsəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
“Bax, biz belə şəhər qururuq!” - Prezident
-
İçkili halda metroya girdi, söyüş söydü - Məhkəmə qərarı
-
Tikinti şirkətinin iki əməkdaşı saxlanıldı - Cinayət işi açıldı
-
Xaçmazda yataqxanada yanğın - Sakinlər təxliyə edildi
-
Prezident və birinci xanım Şuşada - FOTOLAR
-
“Qarabağ” təsdiqlədi - Nərimana təklif gəlib
-
Yasamalda vətəndaşın evi qanunsuz olaraq sökülüb - RƏSMİ
-
Ağdamın Kəngərli və Xıdırlı kəndlərinə bu il qayıdış nəzərdə tutulub - Prezident
-
Agentliyin sədrinə yeni müavin təyin edildi - FOTO
-
Broyler toyuqları sağalmaz xəstəliyə, sonsuzluğa, cinsi zəifliyə səbəb olur? - VİDEO
-
Tikinti şirkəti sakinlər evdə ola-ola evi dağıtdı - Anbaan video
-
Prezident və birinci xanım Ağdamda - FOTOLAR
-
Qaqauzların rəhbəri Ərdoğandan kömək istədi - “Dəstəyinizə arxalanırıq“
-
Emin Əmrullayev xaricdə təhsil alan azərbaycanlı tələbələrlə görüşdü - FOTO
-
Şimşək çaxacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
Arvadını asmaqda şübhəli bilinən şəxs həbs edildi - FOTO
-
“Ermənistan Aİİ və Aİ arasında seçim etməli olacaq“ - Overçuk
-
Mirvari Qəhrəmanlı da prokurorluğa çağırıldı - “QHT İşi”
-
“Atəşkəsə razılaşdıq ki, Putinin sülh istəmədiyini göstərək” - Zelenski
-
Beyləqanın mərkəzi yollarının təmiri davam edir - Fotolar
-
Ərəblər bu ulduza görə hərəkətə keçdi: İllik 100 milyon maaş
-
Türkiyədə hoteldə güclü yanğın - Ölənlər var
-
Azərbaycan avtomobil hissələri idxalına çəkdiyi xərci artırıb - 8 %-dən çox
-
Kəsəmənli ailəsində qalmaqal - “Kartları açıq oynasaq...”
-
Ərdoğanı təhqir edən “Türkiyə gözəli” saxlanıldı - FOTO
-
Yerdə maqnit qasırğası başlayıb - Xəbərdarlıq
-
“Sülh sadəcə sözlərlə yox, əməllərlə qurulur” - Elçin Əmirbəyov
-
“Putin tezliklə öləcək və hər şey bitəcək” - Zelenski
-
Qaqauziyanın rəhbəri Yevgeniya Qutsul saxlanıldı - 72 saatlıq
-
Sürücülərin nəzərinə: bu yolda cərimələnə bilərsiniz (VİDEO)
-
Xəzər dənizində suyun çəkilməsi daha da aktivləşdi - VİDEO
-
“Bir kişi deyə bilməz ki, Şəbnəmə ev almışam” - VİDEO
-
Premyer Liqa hakimlərinin fantastik qazancı - Maaşları açıqlandı
-
Ramazanın 27-ci günün duası - İmsak və iftar vaxtı
-
Avropa artıq Ukraynaya sülhməramlı göndərmək fikrindən yayınıb - “Reuters“
-
13-cü dəfə həbs edildi - Bu dəfə bankomat qarşısında insanları aldadıb
-
“ABŞ beynəlxalq təhlükəsizliyi təmin etmək üçün Qrenlandiyaya ehtiyac duyur“ - Tramp
-
““TikTok”dan uzaqlaşmağımın səbəbi kişi deyil” - PərvinVİDEO
-
Naxçıvanda 48 dönərxanada monitorinqlər keçirildi:Nöqsanlar aşkarlandı
-
Ana ona 8 bıçaq vuran oğlunu bağışladı - “Keçmiş ərim və qayınatam edib”
-
Hacı Qalib 35-ci dəfə Həccə getdi - “Nəhayət, 35 oldu“
TOP 10
ARXİV