![]() |
|
![](http://azfakt.com/photos/2221648.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/a2a6e587-7499-4cb7-aed6-e39b6fe7fb42.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/32116.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/572101.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/394513.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/317123.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/82795.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/7744.jpeg)
![](http://azfakt.com/photos/937755.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/337136.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/89944e2f-41e7-40cb-9d82-f3a1a10cb5c2.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/46737.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/309725.jpg)
![](http://azfakt.com/photos/054111.jpg)
Dollara tələb artımı davam edir: devalvasiya gözlənilirmi?
Tarix 01.06.24, 9:12 |
|
![bitmap-img6](http://azfakt.com/photos/ebfbefe62526cc682f8cbe2bbc77e06a088863527b21b4a2fc026d8b45ad33e9-jpg.jpg)
Azərbaycanda ötən ilin payızından müşahidə edilən dollara tələbatın artması prosesi davam edir. Belə ki, 2024-cü ilin yanvar-may aylarında Azərbaycan Mərkəzi Bankında (AMB) keçirilən 37 valyuta hərracında ümumilikdə banklara 2 milyard 968 milyon ABŞ dolları satılıb.
AzFakt.com "Yeni Müsavat”a istinadən xəbər verir ki, satılan dolların həcmi ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 2 dəfə çoxdur. Belə ki, ötən ilin yanvar-may aylarında keçirilən valyuta hərraclarında banklara cəmi 1 milyard 492.4 milyon ABŞ dolları satılıb. May ayında keçirilən 7 valyuta hərracında isə valyuta satışının məbləği 558.6 milyon dollar təşkil edib. Bu da ötən ilin may ayındakı satışlardan 2 dəfə yüksəkdir.
Azərbaycanda əhalinin banklardan əldə etdiyi nağd ABŞ dollarına tələbi də kəskin artıb. Belə ki, 2024-cü ilin yanvar-mart ayları ərzində banklar əhaliyə nağd 931.3 milyon ABŞ dolları satıblar. Bu da illik müqayisədə 491.5 milyon manat və ya 112 faiz (2 dəfə) artım deməkdir. Aylar üzrə götürsək, 2024-cü ilin yanvarında əhali banklardan 211.5 milyon dollar, fevralında 499.58 milyon dollar, martında isə 220.21 milyon dollar nağd alış edib. 2023-cü ilin ilk rübündə əhali banklardan nağd 439.78 milyon dollar əldə etmişdi.
Birinci rübdə həmçinin bankların əhalidən dollar alışında azalma var. Belə ki, rüb ərzində banklar əhalidən 351.27 milyon dollar alıb. 2023-cü ilin eyni dövründə alışların həcmi 367.96 milyon dollar olmuşdu. Göründüyü kimi, bu ilin birinci rübündə banklardan əhaliyə 580.02 milyon ABŞ dolları axın olub.
Qeyd edək ki, AMB hələ mayın əvvəlində dollar tələbin artması prosesinin dayandığını elan etmişdi. Baş bankir Taleh Kazımov bildirmişdi ki, valyuta bazarında müşahidə edilən kəskin artım artıq bitib. Onun sözlərinə görə, ilin əvvəlində xarici valyutaya olan artım dövlət büdcəsinin xərclərinin ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə 28 faiz artması ilə əlaqədardır. O bildirib ki, həmçinin bu dövrdə hüquqi şəxslərin avans ödənişləri və Azərbaycan iqtisadiyyatına edilən investisiyalar artıb: "Həm büdcə xərclərinin, avans ödənişlərinin, həm də investisiyaların artması xarici valyutaya tələb yaradıb. Bu sadaladığım amillərdən başqa valyutaya tələbin artmasına subyektiv yanaşma da təsir göstərib. Hal-hazırda valyuta bazarında vəziyyət sabitdir və bazarda olan tendensiya ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə eynidir”.
Lakin mayın yekununda məlum oldu ki, dollar tələb ötən ilkindən iki dəfə çox olub. Doğrudur, AMB dollar tələbin artmasının valyuta bazarında ciddi çətinlik yaratmayacağı qənaətindədir və bunu ölkəyə yetərincə xarici valyuta axınının olması ilə əsaslandırır. Lakin ixracın azalması, idxalın azalması prosesinin getdiyini nəzərə alsaq, gərginliyin yaranacağını da istisna etmək mümkün deyil. Rəsmi statistikaya əsasən 2024-cü ilin yanvar-aprel aylarında Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsi 13 milyard 633,4 milyon ABŞ dolları təşkil edib. "Yeni Müsavat” Dövlət Gömrük Komitəsinin statistikasına əsasən xəbər verir ki, bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 23,8 faiz azalma deməkdir.
Dörd ayda Azərbaycan xaricə 8 milyard 168 milyon 591.68 min dollarlıq mal və məhsul ixrac edib. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə ixracımızın 4 milyard 416 milyon 221.26 min dollar və ya 36,1 faiz azalması deməkdir.
İxracdan fərqli olaraq, idxalımız artıb. Belə ki, dörd ayda xaricdən 5 milyard 464,7 milyon ABŞ dolları dəyərində mal-məhsul almışıq. Bu isə ötən ilin eyni dövrünə nisbətən 3,1 faiz artım deməkdir. Beləliklə, hesabat dövründə xarici ticarət dövriyyəsində 2 milyard 703,8 milyon dollarlıq müsbət saldo yaransa da, bu, ötən ilin eyni dövrünə nisbətən 2,7 dəfə azdır.
Cari ilin 4 ayında ümumi ixracımızın 7 milyard 248 milyon 577.70 min dollarını neft-qaz sektoruna, 920 milyon 13.98 min dollarını isə qeyri-neft-qaz sektoruna daxil olan mallar təşkil edib. Neft-qaz ixracımız ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 36,3 faiz və ya 4 milyard 149 milyon 16.58 min dollar, qeyri-neft ixracımız isə 22,5 faiz və ya 267 milyon 204.68 min dollar azalıb.
Onu da bildirək ki, bu ilin əvvəlindən ölkəyə fiziki şəxslər tərəfindən göndərilən valyutanın həcmi də azalıb. AMB-nin məlumatına görə, 2024-cü ilin yanvar-mart aylarında Azərbaycanda banklara sürətli pul köçürmə sistemləri vasitəsi ilə 465.2 milyon manat vəsait daxil olub. Azərbaycanda banklardan xaricə göndərilən vəsaitin həcmi isə 129 milyon manata bərabər olub. Ötən ilin yanvar-mart aylarına nisbətən sürətli pul köçürmə sistemləri vasitəsi ilə banklara daxil olan vəsaitin həcmi 30.9 faiz və ya 207.6 milyon manat, banklardan xaricə köçürmələr isə 26.2 faiz və ya 45.8 milyon manat azalıb.
Qeyd edək ki, ötən ilin ilk 3 ayında Azərbaycanda banklara sürətli pul köçürmə sistemləri vasitəsi ilə 672.8 milyon manat daxil olub. Banklardan xaricə göndərilən vəsaitin həcmi isə 174.8 milyon manat təşkil edib.
İqtisadçı-ekspert Eldəniz Əmirovun fikrincə, dollara tələbin artmasına səbəb olan amillər çoxdur: "Lakin bunlar arasında ən böyük təsirə malik olan 3 amil var. Bunlardan birincisi idxalın artmasıdır. İkincisi isə ilin əvvəlindən devalvasiya olacağına dair yanlış məlumatların yayılmasından yaranan psixoloji amildir. Bu amil əhalinin əlindəki manatı dollara çevirməsi ilə nəticələndi. Üçüncü və daha güclü amil işğaldan azad olunan ərazilərimizdə həyata keçirilən bərpa və yenidənqurma işləridir. Ötən il də, bu il də bərpaya ayrılan vəsaitlər artırılır. Azad olunan ərazilərdə həyata keçirilən tikinti, bərpa işləri daha çox xaricdən olunan xammal hesabına həyata keçirilir. Layihələri icra edənlərin çoxu xarici şirkətlərdir. Bu, idxalın artmasına, daha çox dolların tələb olunmasına səbəb olur. Buna görə də dollara tələbin artmasını ajiotaja çevirməyin tərəfdarı deyiləm”.
E.Əmirov hesab edir ki, ən azı bu il ərzində Azərbaycanda devalvasiya olmayacaq.
Xəbərin oxunma sayı : 739
İqtisadiyyat
Xəbərlər
-
REAL partiyası seçkiyə 13 namizədlə gedir – “Sayın az olması maddi vəziyyətlə bağlıdır...”
-
Bu gömrük rüsumları artırılacaq - FƏRMAN
-
Leysan, dolu, güclü külək - Sabahla bağlı XƏBƏRDARLIQ
-
Parlamentin buraxılması ilə bağlı Prezidentin sorğusuna baxılacaq - 27 iyunda
-
Bayram Nurlunun dalınca aeroporta xidməti avtomobilini göndərən nazir müavini kimdir? - İlginc iddia
-
Xüsusi karantin rejimi ilə bağlı yeni qərar verildi - Baş nazir imzaladı
-
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - SƏRƏNCAM
-
Bakıda qətlə yetirilən polis əməkdaşı Mahir Ağayev dəfn olunub - FOTO
-
“Sevimli Dad”ın bu kolbasaları sağlamlıq üçün təhlüklidir? - FOTO
-
Həlak olan polislərlə vida mərasimi keçirildi - FOTO/VİDEO
-
Təhlükəli yüklərlə bağlı şəhadətnamə verilməsində YENİLİK
-
Azərbaycan qaz sayğaclarını hansı ölkədən və neçəyə alır? – SİYAHI
-
5 bankın əmlakları hərraca çıxarılıb - SİYAHI
-
Separatçılarla bağlı cinayət işi yaxın günlərdə məhkəməyə göndəriləcək - Kamran Əliyev
-
YAP-ın siyahısı hazırdır: 34 deputat mandatsız qalacaq
-
Bakıda 35, rayonlarda 25 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
Məcnun Məmmədov təsərrüfatlara baş çəkib, fermerlərlə görüşdü - FOTOLAR
-
Xaricdən gətirilən kondisionerlər ucuzlaşsa da, mağazalar qiymətləri qaldırıb – Rəsmi
-
Dövlət qulluğuna qəbulla bağlı qanunvericilikdə dəyişiklik ediləcək - Məleykə Abbaszadə
-
Polislərin qətlə yetirildiyi yerdən yeni görüntülər - VİDEO
-
Alimpaşa Məmmədova hökm oxundu - Ağır cəza verildi
-
İlham Əliyev Vladimir Putinə məktub ünvanlayıb - MƏTN
-
3 polis əməkdaşını qətlə yetirən Rövşənlə bağlı maraqlı faktlar - Hadisənin detalları məlum oldu
-
Arvadını baltalayaraq öldürdü - Daşkəsəndə dəhşət
-
Bakıda silahlı insident zamanı həlak olan polislərin adları açıqlanıb - SİYAHI
-
Xankəndi prokurorluğunun inzibati binası istifadəyə verilib - FOTOLAR
-
Bələdiyyə sənədi ilə ev tikən şəxslərə ŞAD XƏBƏR - Gələn aydan çıxarış ala biləcəklər + VİDEO
-
Azərbaycanda silahlı insident: Üç polis əməkdaşı və bir mülki şəxs qətlə yetirildi
-
Dərbənd və Mahaçqala şəhərlərində terror aktları törədilib - 15-dən çox polis həlak öldü
-
Bakıda pulsuz çimərliklər - Bu avtobuslarla getmək olar (SİYAHI)
-
Yaylaq mövsümündə Kəlbəcər: Gözoxşayan görüntülər (VİDEO)
-
Mənzil bazarında yeni canlanmanin SƏBƏBİ BİLİNDİ
-
Dənizdə istirahət edərkən diqqətli olun: İnfeksiya təhlükəsi
-
Azərbaycan yaşıl enerjiyə keçid prosesində lider ölkəyə çevrilir
-
Sevda Sanəliyeva hovuzdan görüntülərini paylaşdı - VİDEO
-
Yevlaxda sahil boyu evlər uçmaq təhlükəsi ilə üz-üzə - RƏSMİ AÇIQLAMA
-
Azərbaycana hansı ölkələrdən dondurma gətirilir? – Siyahı + Qiymətlər
-
Milli enerji şəbəkəmizi gücləndirməliyik
-
Dağıstanda terror aktları: 23 yaralı, 9 ölü
-
“Həmin evlərdən çox ürküdücü səslər gəlir“ - Reabilitasiya Mərkəzində nə baş verir?
-
Sabah bəzi ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Qum adası sakinləri işıq problemindən şikayətləndi - VİDEO
-
Ukrayna Sevastopolu vurdu; Rusiya ABŞ-ı suçladı
-
Bərpaolunan enerji layihələri sabaha ümid deməkdir
-
Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalını təqdim edib - VİDEO
-
“Nyu-York Amerikanın İstanbuludur” - Rəna Abbasova və Amerikada rüşvət qalmaqalı
-
Novxanı çimərliyində FACİƏ - 23 yaşlı gənc batdı
-
Bakıda yaşayış binasında lift qırıldı - Xəsarət alanlar var
-
Yeni virus dünyada sürətlə inkişaf edir - Səbəbi AÇIQLANDI
-
Bu maddə infarkt riskini artırır: saqqız və diş pastasında da var
-
“Neftçi“ müqavilə imzaladı - 28 qol vuran hücumçu ilə
-
“ABŞ öz maraqları naminə bütün dünyada təxribat törədir“ - Dodik
-
COP29-a ev sahibliyi edən ölkə kimi Azərbaycanın əsas məqsədlərindən biridir
-
Şərqi Zəngəzurun ən yüksək bal toplayan müəllimləri - SİYAHI
-
Nümunəvi ictimai çimərliklər ziyarətçilərin istifadəsinə verildi - FOTOLAR
-
Həbsxanada olarkən adına cərimələr gəldi - VİDEO
-
“ABŞ-dən silah tədarükü bərpa olunmalıdır“ - Netanyahu
-
Müdafiə Nazirliyindən 143 milyonluq oğurluq işi - şahidi məhkəməyə məcburi gətirəcəklər
-
Sel kəndlərlə rayonların əlaqəsini KƏSDİ - VİDEO
-
Azərbaycanda toyda kütləvi zəhərlənmənin detalları: Ev yiyəsi danışdı (VİDEO)
-
Mehdiyevin kürəkəni içki aludəçisi olub? - Gecələr “Rolls-Royce“da stress atır+FOTO
-
Arda Gülərdən Montella ilə bağlı paylaşım - FOTO
-
Diabet xəstələri üçün möcüzəvi “qızıl çay“
-
Yağış yağacaq, dolu düşəcək, bəzi çaylardan sel keçəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Taksi qiymətləri yenidən aşağı enə bilər? - AÇIQLAMA
-
“Bayden tezliklə ABŞ-ı III dünya müharibəsinə sürükləyəcək” - Tramp
-
Yolkənarı iaşə obyektləri, zəif və naşı fəaliyyət: Turizm sektorunun sağalmayan yarası
-
Məşhur pendir brendinin məhsulları marketlərdən yığışdırıldı: Sonsuzluğa səbəb olur
-
Özünü yandıran qazi dünyasını dəyişdi - FOTO
-
Xırdalanda yaşayış binasında yanğın: sakinlər təxliyə edildi
-
Sənədsiz evlərə “kupça” veriləcək - YENİ QƏRAR
-
Ronaldo fələstinli azyaşlı azarkeşi ilə... - FOTOLAR
-
Şahdağa qar yağıb – Faktiki hava
-
Yayda istiyə dözümlülüyü artıran içkilər - SİYAHI
-
Dünyanın ən kiçik 10 ölkəsi - SİYAHI
-
Fərqində olmadan zəhər “yeyirsiniz“ - DİQQƏT
-
Yer kürəsi fəlakətli sürətlə istiləşir: Dəhşətli nəticələr barədə xəbərdarlıq
-
Portuqaliya Türkiyəni məğlub etdi – AVRO-2024
-
Gürcüstan Rusiya və İrana yaxınlaşır, Ermənistan və Azərbaycan isə... - TƏHLİL
-
Nazir həyat yoldaşını İngiltərədə hansı pulla oxutdurur? – Təhsilinə milyonlar xərclənir
-
“Tramp debatlarda Baydenin vəziyyətindən istifadə edə bilər” – “NY Post”
-
Bəzi ağrıkəsicilər ağrını daha da artıra bilər - Terapevtdən açıqlama
-
Fitch Gürcüstanın reytinqini endirdi - SƏBƏB
-
Yeni müharibə xəbərdarlığı - Kanada 45 min vətəndaşını bu ölkədən ÇIXARIR
-
“Ukrayna üçüncü şəxslər vasitəsilə Serbiyadan sursat alır” – “Financial Times”
-
AVRO-2024: Gürcüstan - Çexiya matçı heç-heç bitdi
-
Vəfanın yalanını efirdə belə üzə çıxardılar - VİDEO
-
Xankəndiyə buz yağdı - VİDEO
-
Azərbaycan Ordusunun Kəlbəcərdəki mövqeləri atəşə tutulub - RƏSMİ
-
İyulun əvvəlində MİQ imtahanları keçiriləcək - RƏSMİ
-
Deputatlar bu tarixdə toplanacaq:Gündəlikdə 17 məsələ var
-
“TikTok“da tanış oldu, alçaldıb əzab verərək videoya çəkdi - Bakıda ŞOK
-
MİDA Yasamal Yaşayış Kompleksinin ərazisi yağışdan sonra sulara qərq oldu - VİDEO
-
Ölkə ərazisində qeyri-sabit hava şəraiti nə vaxtadək davam edəcək? - RƏSMİ AÇIQLAMA
-
Ədliyyə Nazirliyində yeni baş idarə yaradıldı - Rəhman Məmmədov vəzifədən azad edildi
-
Lənkəranskiyə görə qisas planı qurdu - Dəhşətli qətlin DETALLARI
-
Növbədənkənar parlament seçkilərinin keçirilməsi niyə zəruridir - Əli Hüseynli
-
Bəzi rayonlarda leysan xarakterli yağış yağır - FAKTİKİ HAVA
-
Təkrar sertifikatlaşdırılma imtahanından sonra işdən azad edilənlər olub - İyulda imtahanlar keçiriləcək
-
İranda prezidentliyə Təbrizli namizəd – Cənublu soydaşlarımız kimə səs verəcək?
-
Bu məhsulların idxalı ƏDV-dən azad edildi - SİYAHI
-
Yeni tiklilər su xətlərinə necə qoşulacaq? - QƏRAR
-
38 müəllim maksimum bal topladı - SİYAHI
-
Bu krediti götürmək asanlaşacaq - DETALLAR
-
Yağışdan sonra Bakı küçələri - VİDEO
-
Gözəllik salonlarında gigiyenik qaydalara əməl olunurmu? - VİDEO
-
Daha bir “tender kralı“ etibarsız təchizaçtı elan edildi
-
Bakının bu ərazilərində də metro olacaq - VİDEO
-
Rus ordusu son sutkada 1000-dən çox hərbçi itirib – Yeni itkilər açıqlandı
-
Qeyri-sabit hava şəraiti davam edir - FAKTİKİ HAVA
-
Prezident İlham Əliyev “Euronews”a müsahibə verib - TAM MƏTN
-
Ermənilər yenə təxribata əl atdı - Cavab tədbirləri görülüb
-
BMT-nin Baş katibi: Yaxın Şərqdəki münaqişə genişlənə bilər
-
“Makron tezliklə istefa verməli olacaq” - Le Pen
-
Kondisioner insanı kor edə bilər - Həkim xəbərdarlıq etdi
-
“Əcəb edib ərimi aldatmışam“ deyən qadını atası qantellə öldürdü - VİDEO
-
Yay aylarında bu məhsuldan istifadə etməyin! – Dəri ləkələrinə səbəb olur
-
Bakı və Abşeron daxil olmaqla ölkənin bir çox şəhərlərində leysan yağır - FAKTİKİ HAVA
-
Mərkəzi Bank faiz dərəcəsini dəyişdirmədi – QƏRAR
-
“Rusiya Avrasiya təhlükəsizlik sisteminin yaradılmasını NATO ilə müzakirəyə hazırdır“ - Putin
TOP 10
ARXİV